Мазкур мақолада Жиноят кодексининг 2411-моддасида жавобгарлик белгиланган жиноятни ҳисобга олишдан қасддан яширишнинг юридик таҳлили амалга оширилган. Мақолада ушбу жиноятнинг ижтимоий хавфлилиги, ҳуқуқий оқибатлари, суд амалиётидаги баҳсли масалалар ва қонунчиликни такомиллаштириш зарурати таҳлил қилинган. Жиноятни ҳисобга олишдан яшириш ҳуқуқ-тартибот органлари фаолиятининг холислигига таъсир қилиши, жиноятчиларнинг жазодан қочиб кетишига сабаб бўлиши, коррупцияга йўл очиши ва жабрланувчиларнинг ҳуқуқий ҳимоясиз қолиши мумкинлиги асослаб берилган. Шу билан бирга, бундай жиноятларнинг барвақт аниқланиши ва олдини олиш механизмлари ҳақида фикр юритилган. Шунингдек, мақолада жиноят таркибининг объектив ва субъектив томонлари, уни квалификация қилишдаги муаммолар, жиноятнинг бевосита объекти ҳамда процессуал ҳуқуқбузарликларнинг ҳуқуқий тавсифи ёритилган. Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар томонидан жиноят ҳақидаги маълумотларни яшириш, уни расмий рўйхатга олмаслик ёки кўриб чиқмаслик усуллари ва уларнинг ҳуқуқий-ижтимоий оқибатлари таҳлил қилинган. Таҳлил натижалари шуни кўрсатадики, жиноятни ҳисобга олишдан яшириш нафақат ҳуқуқбузарликларнинг ошкор бўлишини камайтиради, балки жиноятчиликнинг ўсишига, қонун устуворлигига ишонч сусайишига ва коррупциянинг кучайишига сабаб бўлади. Шу сабабли, ЖК 2411-моддаси орқали жиноятни ҳисобга олишдан қасддан яшириш учун қатъий жиноий жавобгарлик белгиланиши, ҳуқуқ-тартибот органлари масъулияти оширилиши ва қонунчилик нормаларини такомиллаштириш бўйича чоралар амалга оширилиши зарур
Мазкур мақолада Жиноят кодексининг 2411-моддасида жавобгарлик белгиланган жиноятни ҳисобга олишдан қасддан яширишнинг юридик таҳлили амалга оширилган. Мақолада ушбу жиноятнинг ижтимоий хавфлилиги, ҳуқуқий оқибатлари, суд амалиётидаги баҳсли масалалар ва қонунчиликни такомиллаштириш зарурати таҳлил қилинган. Жиноятни ҳисобга олишдан яшириш ҳуқуқ-тартибот органлари фаолиятининг холислигига таъсир қилиши, жиноятчиларнинг жазодан қочиб кетишига сабаб бўлиши, коррупцияга йўл очиши ва жабрланувчиларнинг ҳуқуқий ҳимоясиз қолиши мумкинлиги асослаб берилган. Шу билан бирга, бундай жиноятларнинг барвақт аниқланиши ва олдини олиш механизмлари ҳақида фикр юритилган. Шунингдек, мақолада жиноят таркибининг объектив ва субъектив томонлари, уни квалификация қилишдаги муаммолар, жиноятнинг бевосита объекти ҳамда процессуал ҳуқуқбузарликларнинг ҳуқуқий тавсифи ёритилган. Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар томонидан жиноят ҳақидаги маълумотларни яшириш, уни расмий рўйхатга олмаслик ёки кўриб чиқмаслик усуллари ва уларнинг ҳуқуқий-ижтимоий оқибатлари таҳлил қилинган. Таҳлил натижалари шуни кўрсатадики, жиноятни ҳисобга олишдан яшириш нафақат ҳуқуқбузарликларнинг ошкор бўлишини камайтиради, балки жиноятчиликнинг ўсишига, қонун устуворлигига ишонч сусайишига ва коррупциянинг кучайишига сабаб бўлади. Шу сабабли, ЖК 2411-моддаси орқали жиноятни ҳисобга олишдан қасддан яшириш учун қатъий жиноий жавобгарлик белгиланиши, ҳуқуқ-тартибот органлари масъулияти оширилиши ва қонунчилик нормаларини такомиллаштириш бўйича чоралар амалга оширилиши зарур
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Anorboev M.R. | мустақил изланувчиси, ю.ф.ф.д., (PhD) адлия кичик маслаҳатчиси | Ўзбекистон Республикаси ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | 1.Рустамбаев М.Ҳ. Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига шарҳлар. Махсус кисм. Т.3. –Тошкент: Yuridik adabiyotlar publish, 2021. –Б. 320.2.Жиноят ҳуқуқи. Махсус қисми. Дасрлик. / Ш.Т.Икрамов, Р.Кабулов, А.А.Отажонов ва бошқ. / Масъул муҳаррир: Ш.Т.Икрамов. –Тошкент: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2016. –Б. 818. 3.Алексеев И.Н. Понуждение, принуждение и насилие в уголовном праве. // Уголовный процесс. –2006. –No 1. –С. 9. 4.Рустамбаев М.Ҳ. Ўзбекистон Республикасининг жиноят ҳуқуқи курси. Т.3. Шахсга қаршижиноятлар. Тинчлик ва хавфсизликка қарши жиноятлар: Дарслик. –Тошкент: ILM ZIYO, 2011. –Б. 62.5.Комментарий к Уголовному кодексу Российской Федерации / Под ред. В.М. Лебедева, Ю.И.Скуратова. –М., 1996. –С. 322-3246.Bekzod o’g’li, J. F. (2024). Kriminalistik huquq va jinoyatlarning oldini olish. International innovation and researches, 1(3), 53-55.7.Bekzod o’g’li, J. F. (2024). O ‘zbekistonda inson huquqlari vamilliy qonunchilikni takomillashtirish. Международный журнал теории новейших научных исследований, 2(10), 173-176. |