7

Annotatsiya. Maqolada qumli cho‘l sharoitida tirik vaznning kichikligi, jun tolalarining teri sathida siyrakligi, qorako‘l teri sathining kichikligi, gipsli cho‘l sharoitida gullarining uzunligi va mustahkamligi hamda jun tolalari sifat ko‘rsatkichlarining talab darajasidan pastligi, adir sharoitida esa gullarining yirikligi, mustahkam emasligi, aralash gul rasmlarining ko‘proq uchrashi, jun tolalarining uzun bo‘lishi, terisi qalin hamda jun tola sifatining past bo‘lishini yaxshilashga qaratilgan izlanishlar natijalari yoritilgan. Tadqiqotlarda qumli choʻl sharoitida jun tola zichligi boʻyicha seleksiya differensiali 58,6% ni, seleksiya ishlarining samarasi jun tolalari zich avlodlar olishni 24,02% ga oshirish imkonini bergan. Gipsli choʻl sharoitida gul uzunligi boʻyicha seleksiya differensiali 37,3% ni, seleksiya samarasi 19,02% ni tashkil qilgan, ya’ni seleksiyalash natijasida qimmatli hisoblangan uzun gulli avlodlar olish 19,02% ga oshgan. Adir sharoitida gullarning kengligi (oʻlchami) boʻyicha seleksiya differensiali 12,67% ni tashkil qilib, seleksiyalash natijasida qimmatli hisoblangan oʻrta gul oʻlchamli avlodlar olish 7,09% ga koʻpayganligi aniqlangan.
 

  • Read count 7
  • Date of publication 28-06-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages13-14
Ўзбек

Annotatsiya. Maqolada qumli cho‘l sharoitida tirik vaznning kichikligi, jun tolalarining teri sathida siyrakligi, qorako‘l teri sathining kichikligi, gipsli cho‘l sharoitida gullarining uzunligi va mustahkamligi hamda jun tolalari sifat ko‘rsatkichlarining talab darajasidan pastligi, adir sharoitida esa gullarining yirikligi, mustahkam emasligi, aralash gul rasmlarining ko‘proq uchrashi, jun tolalarining uzun bo‘lishi, terisi qalin hamda jun tola sifatining past bo‘lishini yaxshilashga qaratilgan izlanishlar natijalari yoritilgan. Tadqiqotlarda qumli choʻl sharoitida jun tola zichligi boʻyicha seleksiya differensiali 58,6% ni, seleksiya ishlarining samarasi jun tolalari zich avlodlar olishni 24,02% ga oshirish imkonini bergan. Gipsli choʻl sharoitida gul uzunligi boʻyicha seleksiya differensiali 37,3% ni, seleksiya samarasi 19,02% ni tashkil qilgan, ya’ni seleksiyalash natijasida qimmatli hisoblangan uzun gulli avlodlar olish 19,02% ga oshgan. Adir sharoitida gullarning kengligi (oʻlchami) boʻyicha seleksiya differensiali 12,67% ni tashkil qilib, seleksiyalash natijasida qimmatli hisoblangan oʻrta gul oʻlchamli avlodlar olish 7,09% ga koʻpayganligi aniqlangan.
 

Русский

Аннотация. В статье рассматриваются результаты исследований, направленных на улучшение низкой живой массы в условиях песчаной пустыни, разреженности шерстных волокон на площади шкурок, малого размера каракуля, длины и плотности завитков в условиях полянноэфемеровой пустыни, более низких качественных показателей шерстных волокон, тогда как в условиях адыров завитки крупные, рыхлые, более частое появление смешанных рисунков завитков, длинных шерстных волокон, толстой шкуры, низкого качества волоса. Исследования показали, что в условиях песчаной пустыни селекционный дифференциал по плотности волоса составил 58,6%, а эффективность селекционной работы позволила увеличить выход густошерстного потомства на 24,02%. В полынно-эфемеровой пустыне селекционный дифференциал по длине завитка составил 37,3%, а эффект селекции–19,02%, т.е. выход ценного длиннозавиткового потомства в результате селекции увеличился на 19,02%. Установлено, что в условиях адыров селекционный дифференциал по ширине (размеру) завитка составил 12,67%, а селекция привела к увеличению выхода потомства с ценными завитками среднего размера на 7,09%.
 

English

Summary. The article discusses the results of studies aimed at improving low live weight in sandy desert conditions, sparseness of wool fibers on the area of pelts, small size of karakul, length and density of curls in the conditions of the meadow-ephemeral desert, lower quality indicators of wool fibers, whereas in the conditions of adyrs, curls are large, loose, more frequent occurrence of mixed patterns of curls, long wool fibers, thick skin, low quality of hair. Studies have shown that in sandy desert conditions, the selection differential for hair density was 58.6%, and the effectiveness of breeding work made it possible to increase the yield of thick-wooled offspring by 24.02%. In the wormwood-ephemeral desert, the selection differential for curl length was 37.3%, and the selection effect was 19.02%, i.e. The yield of valuable long-curled offspring as a result of selection increased by 19.02%. It was established that under the conditions of the Adyr mountains, the selection differential for the width (size) of the curl was 12.67%, and selection led to an increase in the yield of offspring with valuable curls of medium size by 7.09%.
 

Author name position Name of organisation
1 Xatamov A.X. ilmiy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari, q-x.f.d (PhD)., k.i.x., Qorako‘lchilik va cho‘l ekologiyasi ilmiy-tadqiqot instituti
Name of reference
1 1. Аверьянов И.Я. Об изменениях формы завитка и сортности смушек в процессе развития каракульских ягнят. Тр. ВНИИК, Т V, 1951, с. 17-21
2 2. Газиев А. Селекционно – генетические аспекты эффективного использования потенциала каракульских овец в Узбекистане. Ж. «Животноводство, кормопроизводство и ветеринария», № 2, Алматы, 2007, С. 28-30
3 3. Дьячков И.Н., Письменная Р.Т. Новая классификация каракульских вальковатых завитков и гривки. Тр. ВНИИК, вып. 5, 1951, стр. 9-15.
4 4. Елемесов К.Е., Актуов Б. О продолжительности плодоношения каракульских овец ребристого типа. Ж. «Овцеводство». № 4. 1979, с. 37-38.
5 5. Лакин Г.Ф. Биометрия. Изд. «Высшая школа», Москва, 1968, с. 224-228.
6 6. Плохинский Н.А. Наследуемость. Редакционно-издательский отдел СО АН СССР. Новосибирск, 1964, с. 125-130.
7 7. Плохинский Н.А. Руководство по биометрии для зоотехников. Москва. 1969. 256 с
8 8. Фaзилов У.Т., Рахимов А., Газиев А. Программа качественного совершенствования каракульской породы овец. Аграр фани ютуқлари ва истиқболлари. Халқаро илмий – амалий конференция маърузаларининг тезислари. Тошкент, 2002, 140-142 б.
9 9. Юсупов С.Ю. ва бошқалар. Қоракўлчиликда наслчилик ишларини юритиш ва қўзиларни баҳолаш (бонитировка қилиш) бўйича қўлланма. Тошкент 2015 й. 31 б
Waiting