22

Ушбу мақолада соҳага доир манбаларнинг таҳлили асосида “ишлаб чиқариш харажатлари”, “маҳсулот таннархи”, “қайта ишлаш таннархи” тушунчаларига таърифлар ишлаб чиқилди, ишлаб чиқариш харажатлари ва таннарх кўрсаткичлари тизими ишлаб чиқилди. МҲХСларига ўтаётган ташкилотларда ишчи счётлар режасига маҳсулот таннархига оид ишчи счётларини киритиш ва ушбу счётларнинг боғланишларига оид бухгалтерия ишланмалари тавсия этилди. Халқаро стандартлар талабларидан келиб чиқиб бошқа устама харажатлари, яъни реализация қилиш харажатлари захираларнинг ҳаракатланиши билан боғлиқ бўлса (сотиш жараёни билан боғлиқ бўлмаган ҳолларда) тайёр маҳсулотларнинг таннархига киритилиши таклиф этилди.

  • Количество прочтений 22
  • Дата публикации 27-06-2025
  • Язык статьиO'zbek
  • Страницы220-233
Ўзбек

Ушбу мақолада соҳага доир манбаларнинг таҳлили асосида “ишлаб чиқариш харажатлари”, “маҳсулот таннархи”, “қайта ишлаш таннархи” тушунчаларига таърифлар ишлаб чиқилди, ишлаб чиқариш харажатлари ва таннарх кўрсаткичлари тизими ишлаб чиқилди. МҲХСларига ўтаётган ташкилотларда ишчи счётлар режасига маҳсулот таннархига оид ишчи счётларини киритиш ва ушбу счётларнинг боғланишларига оид бухгалтерия ишланмалари тавсия этилди. Халқаро стандартлар талабларидан келиб чиқиб бошқа устама харажатлари, яъни реализация қилиш харажатлари захираларнинг ҳаракатланиши билан боғлиқ бўлса (сотиш жараёни билан боғлиқ бўлмаган ҳолларда) тайёр маҳсулотларнинг таннархига киритилиши таклиф этилди.

Русский

В данной статье на основе анализа отраслевых источников разработаны определения понятий «производственные затраты», «себестоимость продукции», «себестоимость переработки», а также разработана система показателей производственных затрат и себестоимости. Рекомендовано включение в план рабочих счетов в организациях, переходящих на МСФО, рабочих счетов по учету себестоимости продукции и разработка бухгалтерских разработок, связанных со связями этих счетов. Исходя из требований международных стандартов, предложено включать в себестоимость готовой продукции прочие накладные расходы, т.е. расходы на продажу, если они связаны с движением товарно-материальных ценностей (в случаях, не связанных с процессом реализации).

English

In this article, based on the analysis of industry sources, definitions of the concepts "production costs", "product cost", "cost of convertion" were developed, and a system of production costs and cost indicators was developed. It was recommended to include working accounts related to the cost of production in the working accounts plan in the organizations transitioning to IFRS and accounting developments related to the connections of these accounts. Based on the requirements of international standards, it was proposed to include other overhead costs, i.e. sales costs, in the cost of finished goods if they are related to the movement of inventories (in cases not related to the sales process).

Имя автора Должность Наименование организации
1 Sattorov T.. - Samarkand Institute of Economics and Service
Название ссылки
1 Rajaboyev, S. (2024). энциклопедияси. ZAMONAVIY SHAROITDA AXBOROT-KOMMUNIKATSIYA XIZMATLARINI RIVOJLANTIRISHNING ASOSIY O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI. Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2(12), 160–166. https://doi.org/10.60078/2992-877X-2024-vol2-iss12-pp160-166
2 Абдукаримов И.Т., Тен Н.В. (2007) Производственнқе затраты, методы анализа и оценки показателей, их характеризующих. //Социально-экономические явления и процессы. №2 (006), https://cyberleninka.ru/article/n/proizvodstvennye-zatraty-metody analiza-i-otsenki-pokazateley-ih-harakterizuyuschih/viewer
3 Абдуллаев А.Я. (2025) Донни қайта ишлаш корхоналарида маҳсулот ишлаб чиқариш харажатлари ҳисобини юритиш ва таннарх калкуляциясини такомиллаштириш // SCIENCEPROBLEMS.UZ-Ijtimoiy-gumanitarfanlarningdolzarbmuammolariNo S/3(5) –2025 https://scienceproblems.uz/index.php/journal/article/view/3323/3053
4 Азимова Л.С., Сайдазимова М.М. (2022) Ишлаб чиқариш корхоналарида харажатларнинг шаклланиши //”Экономика и социум” №5 https://cyberleninka.ru/article/n/ishlab-chi-arish-korhonalarida-harazhatlarning shakllanishi/viewer
5 Ирина Ахмедова. (2018) Ишлаб чиқариш харажатлари ҳисоби //Газета СБХ /2018/№25/Бухгалтерга тавсиялар. https://gazeta.norma.uz/publish/doc/text142229_ishlab_chiqarish_harajatlari_hisobi Ксения Килина (2023). Методы расчета себестоимости: средняя
6 Маматқулов А.Х. (2023) Пахтани қайта ишлаш корхоналарида ишлаб чиқариш харажатлари бўйича таннархни ҳисоблаш усулларини такомиллаштириш //International Journal of Economy and Innovation| Volume 41| Gospodarka i InnowacjeKielce: Laboratorium Wiedzy Artur BorcuchCopyright © 2023All rights reserved International Journal forGospodarka i InnowacjeThis worklicensedunder aCreative Commons Attribution 4.0
7 Махмудов А.Н. (2022) Енгил саноат корхоналарида харажатлар ва таннарх ҳисобини такомиллаштириш истиқболлари //"IQTISODIYOT VA TURIZM" xalqaro ilmiy va innovatsion jurnali №4(6). 49-б.
8 Мирзаева Ш.Н., Усманов У.Б. (2025) производственные затраты и себестоимость продукции (работ и услуг) в сельском хозяйстве //Solution of social problems in management and International scientific-online conference https://econferences.ru/index.php/sspme/article/view/28273/14596 Т
9 Урманбекова И.Ф. (2020) Ишлаб чиқариш харажатлари таҳлилини такомиллаштириш масалалари //Иқтисодиёт ва таълим / 2020 № 2. 77-б.
10 Чумакова Е., Пужаева Е., Кудряшов Н. (n.d.) Себестоимость продукции: зачем знать и как рассчитать.Финпросвет https://fintablo.ru/finances/sebestoimost-produktsii-kak rasschitat
В ожидании