PbO-SiO2 tizimi asosidagi shaffof shisha omuxtasining kimyoviy tarkibi, fizik-kimyoviy va differentsial termik tahlil usullari yordamida tahlil qilingan. Fizik-kimyoviy xususiyatlarini tadqiq etish va ular asosida shaffof shisha olish imkoniyatlarini aniqlashda tajribaviy ishlar fizik-kimyoviy va shisha texnologiyasining an’anaviy usullari yordamida amalga oshirilgan. PbO-SiO2 sistemasi asosida shaffof shishalar olish uchun 70%PbO+30%SiO2 va 80%PbO+20%SiO2 maqbul tarkiblardan iborat ekanligi tajribada isbotlangan. Bunday maqbul tarkibdagi olingan shisha omuxtasi asosida past haroratda pishadigan shaffof shisha olish mumkin va tarkibida PbO ning 70-80% miqdorda bo‘lishi shisha nur sindirish ko‘rsatkichining yuqori ekanli aniqlangan.
PbO-SiO2 tizimi asosidagi shaffof shisha omuxtasining kimyoviy tarkibi, fizik-kimyoviy va differentsial termik tahlil usullari yordamida tahlil qilingan. Fizik-kimyoviy xususiyatlarini tadqiq etish va ular asosida shaffof shisha olish imkoniyatlarini aniqlashda tajribaviy ishlar fizik-kimyoviy va shisha texnologiyasining an’anaviy usullari yordamida amalga oshirilgan. PbO-SiO2 sistemasi asosida shaffof shishalar olish uchun 70%PbO+30%SiO2 va 80%PbO+20%SiO2 maqbul tarkiblardan iborat ekanligi tajribada isbotlangan. Bunday maqbul tarkibdagi olingan shisha omuxtasi asosida past haroratda pishadigan shaffof shisha olish mumkin va tarkibida PbO ning 70-80% miqdorda bo‘lishi shisha nur sindirish ko‘rsatkichining yuqori ekanli aniqlangan.
Химический состав прозрачное стекло шихты на основе PbO-SiO2 проанализирован методами физико-химического и дифференциально-термического анализа. Экспериментальные работы по исследованию физико-химических свойств и определению возможности получения на их основе прозрачного стекла проводились традиционными методами физико-химической и стекольной технологии. Экспериментально доказано, что 70%PbO+30%SiO2 и 80%PbO+20%SiO2 являются оптимальными составами для получения прозрачных стекол на основе системы PbO-SiO2. На основе полученного стеклошлака такого оптимального состава можно получить прозрачное стекло, созревающее при низкой температуре, а также установлено, что содержание PbO в количестве 70-80% обеспечивает высокий показатель преломления стекла.
The chemical composition of the PbO-SiO2 based glass resin was analyzed using physico-chemical and differential thermal analysis methods. Experimental work on researching physico-chemical properties and determining the possibilities of obtaining transparent glass based on them was carried out using traditional methods of physico-chemical and glass technology. It has been experimentally proven that 70%PbO+30%SiO2 and 80%PbO+20%SiO2 are the optimal compositions for obtaining transparent glasses based on the PbO-SiO2 system. Based on the obtained glass mixture of such optimal composition, it is possible to obtain transparent glass that can be fired at low temperatures, and it has been found that the glass with a PbO content of 70-80% has a high refractive index.
№ | Author name | position | Name of organisation |
---|---|---|---|
1 | Adinayev X.A. | “Umumiy kimyo va kimyoviy texnologiyalar” kafedrasi dotsenti, Kimyo fanlari doktori (DSc) | Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti |
2 | Otaqoziyev Z.A. | “Avtomatika va texnologik jarayonlar” kafedrasi assistent-o‘qituvchisi | Toshkent kimyo texnologiya instituti Yangiyer filiali |
№ | Name of reference |
---|---|
1 | Бобкова Н.М., Папко Л.Ф. Химическая технология стекла и ситаллов. – Минск: БГТУ. 2005. – C. 196. |
2 | Казьмин О.В., Беломестнова Э.Н., Дитц А.А. Химическая технология стекла и ситаллов. – Томск: Изд-во Томск. политехн. ун-та, 2011. – C. 170. |
3 | Ismatov A.A. Silikat va qiyin eriydigan nometall materiallar texnologiyasi. –Toshkent.: Fan va texnologiya, 2006. – B. 576. |
4 | Маневич В.Е., Субботин К.Ю., Ефременков В.В. Сырьевые материалы, шихта и стекловарение. – М.: РИФ «Стройматериалы», 2008. – C. 224. |
5 | Kadyrova Z.R., Anvarov A.B. High-silica resources of Uzbekistan as a raw material source for obtaining high-pure glasses // scientific research in the modern world. – Toronto, Canada, 2022. – Р. 286-289. |
6 | Ахмаджонов А.А., Кадырова З.Р., Усманов Х.Л. Кварцевые пески Тамдинского месторождения – перспективное сырье для получения стекла». Стекло и керамика, 2022. Т. 95. № 7. – С. 15-21. |
7 | Tоропов Н.А., Барзаковский В.П., Лапин В.В., Курцева Н.Н. Диаграммы состояния силикатных систем. Справочник. – Л.: Наука, 1969. – С. 98-102. |
8 | Винчелл А.Н., Винчелл Г. Оптические свойства искусственных минералов. – М.: Мир, 1967. – С. 80-101. |
9 | Минералогические таблицы / Под редакцией Е.И.Семенова/. – М.: Недра, 1981. – С. 378-379. |
10 | Дэна Дж.Д., Дэна Э.С., Фрондель К. Система минералогии. Минералы кремнезема. – М.: Мир, 1966. T. 3. – C. 431. |
11 | Геология и полезные ископаемые Республики Узбекистан / Под редакцией Т.Ш.Шаякубова и Т.Н.Далимова. – Ташкент: Национальный университет, 1998. – С. 560-566. |
12 | Аппен А.А. Химия стекла. – Л.: Химия, 1970. – С. 128-195. |
13 | Шелби Дж. Структура, свойства и технология стекла / Дж. Шелби; пер. с англ. Е.Ф.Медведева. – М.: Мир, 2006. – C. 288 |