Ushbu maqolada bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining ekologik kompetentligini rivojlantirishda STEAM yondashuvi asosida TPACK modeli orqali yangi pedagogik imkoniyatlar tahlil qilinadi. Tadqiqot metodologiyasi sifatida aralash tadqiqot usuli (mixed-method) tanlandi. Ma’lumotlar diagnostik testlar, kuzatuv, yarim strukturaviy suhbatlar va amaliyot asosida to‘plandi. Shuningdek, tajriba-eksperiment natijalari asosida TPACK modelining amaliyotda qo‘llanish samaradorligi, uning ijobiy ta’siri va o‘quv jarayoniga ta’siri tahlil qilindi. TPACK modeli asosida tashkil etilgan STEAM faoliyatlari natijasida ekologik kompetentlik 27,4 foizga, tanqidiy tahlil qilish ko‘nikmasi 31 foizga, ijodiy yondashuv esa 28,6 foizga oshdi. Barqaror rivojlanishga oid g‘oyalar soni 2,3 barobar, o‘zlashtirilgan raqamli texnologiyalar esa nazorat guruhiga nisbatan 45 foizga ko‘p bo‘lib, bu integratsiyalashgan yondashuvning yuqori samaradorligini isbotladi.
Ushbu maqolada bo‘lajak boshlang‘ich ta’lim o‘qituvchilarining ekologik kompetentligini rivojlantirishda STEAM yondashuvi asosida TPACK modeli orqali yangi pedagogik imkoniyatlar tahlil qilinadi. Tadqiqot metodologiyasi sifatida aralash tadqiqot usuli (mixed-method) tanlandi. Ma’lumotlar diagnostik testlar, kuzatuv, yarim strukturaviy suhbatlar va amaliyot asosida to‘plandi. Shuningdek, tajriba-eksperiment natijalari asosida TPACK modelining amaliyotda qo‘llanish samaradorligi, uning ijobiy ta’siri va o‘quv jarayoniga ta’siri tahlil qilindi. TPACK modeli asosida tashkil etilgan STEAM faoliyatlari natijasida ekologik kompetentlik 27,4 foizga, tanqidiy tahlil qilish ko‘nikmasi 31 foizga, ijodiy yondashuv esa 28,6 foizga oshdi. Barqaror rivojlanishga oid g‘oyalar soni 2,3 barobar, o‘zlashtirilgan raqamli texnologiyalar esa nazorat guruhiga nisbatan 45 foizga ko‘p bo‘lib, bu integratsiyalashgan yondashuvning yuqori samaradorligini isbotladi.
В данной статье анализируются новые педагогические возможности посредством модели TPACK на основе STEAM-подхода в развитии экологической компетентности будущих учителей начального образования. В качестве методологии исследования был выбран смешанный метод (mixed-method). Данные были собраны на основе диагностических тестов, наблюдения, полуструктурных интервью и практики. Также на основе результатов эксперимента была проанализирована эффективность применения модели TPACK на практике, ее положительное влияние и влияние на учебный процесс. В результате STEAM-деятельности, организованной на основе модели TPACK, экологическая компетентность увеличилась на 27,4%, навыки критического анализа - на 31%, а творческий подход - на 28,6%. Количество идей устойчивого развития в 2,3 раза, а освоенных цифровых технологий на 45% больше, чем в контрольной группе, что доказывает высокую эффективность интегрированного подхода.
This article analyzes new pedagogical opportunities through the TPACK model based on the STEAM approach in the development of environmental competence of future primary school teachers. The mixed research method (mixed-method) was chosen as the research methodology. Data were collected on the basis of diagnostic tests, observation, semi-structural interviews, and practice. Also, based on the results of the experiment, the effectiveness of the practical application of the TPACK model, its positive impact and impact on the educational process were analyzed. As a result of STEAM activities organized on the basis of the TPACK model, environmental competence increased by 27.4%, critical analysis skills by 31%, and a creative approach by 28.6%. The number of ideas for sustainable development is 2.3 times, and the number of mastered digital technologies is 45% more than in the control group, which proves the high effectiveness of the integrated approach.
№ | Author name | position | Name of organisation |
---|---|---|---|
1 | Tilavova S.B. | “Boshlang’ich ta’lim metodikasi” kafedrasi o‘qituvchisi | Chirchiq davlat pedagogika universiteti |
№ | Name of reference |
---|---|
1 | O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. 2023-yil 30-aprel kuni o‘tkazilgan O‘zbekiston Respublikasi referendumida umumxalq ovoz berish orqali qabul qilingan. URL: https://lex.uz/docs/6445145. |
2 | O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning “2030-yilgacha bo‘lgan davrda O‘zbekiston Respublikasining atrof-muhitni muhofaza qilish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-5863-son Farmoni. – Toshkent. 2019-yil 30-oktabr. |
3 | O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning “2022–2026-yillarda xalq ta’limini rivojlantirish bo‘yicha milliy dasturni tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-134-son Farmoni. – Toshkent, 2022-yil 11-may. URL: https://lex.uz/docs/-6008663?ONDATE=11.05.2022 |
4 | Bybee R.W. The Case for STEM Education: Challenges and Opportunities. – Arlington, VA: NSTA Press, 2013. – P. 116. |
5 | Tilavova S.B. Ekologik kompetentligini STEAM yondashuv asosida takomillashtirish texnologiyalari // Innovatsion ta’lim, 2023. T. 1. № 1. |
6 | Юнусходжаева М. Бошланғич таълимда экологик онгни ривожлантиришнинг педагогик шарт-шароитлари. – Тошкент: Фан, 2022. – Б. 180. |
7 | Mishra P., Koehler M.J. Technological Pedagogical Content Knowledge: A Framework for Teacher Knowledge // Teachers College Record, 2006. Vol. 108, No. 6. – P. 1017-1054. |
8 | Harris J., Mishra P., Koehler M.J. Teachers’ Technological Pedagogical Content Knowledge and Learning Activity Types // Journal of Research on Technology in Education, 2009. Vol. 41, No. 4. – P. 393-416. |
9 | Симонов В.Д. Цифровая трансформация экологического образования // Вестник педагогических инноваций, 2020. № 3. – С. 45-51. |
10 | Кудрявцева Т.В. Педагогические технологии формирования экологической культуры учащихся. – М.: Академия, 2019. – C. 256 . |
11 | Darling-Hammond L., Bransford J. Preparing Teachers for a Changing World. – San Francisco: Jossey-Bass, 2005. – P. 640. |
12 | O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021-yildagi qarori. O‘quv-tarbiya jarayonida innovatsion texnologiyalarni joriy etish to‘g‘risida. – Toshkent, 2021. |
13 | Шамшетдинова М.М. STEAM таълимда TPACK моделини қўллашнинг методик асослари // “Ўқитувчи” журнали, 2022. № 3. – Б. 45-50. |