5

Mazkur maqolada fortepiano ijrochiligida qo‘l texnikasini shakllantirish va rivojlantirishning metodik yo‘llari hamda uning nazariy asoslari yoritilgan. Asosan, bolalar musiqa va san’at maktablari o‘quvchilari bilan ishlash jarayonida samarali mashqlar tizimi, texnik komplekslar, motorika va musiqiy ifoda uyg‘unligi asosida ishlov berish usullari ko‘rib chiqilgan. Tadqiqotda qo‘l harakatlarining anatomik-fiziologik xususiyatlari, musiqiy texnikani bosqichma-bosqich rivojlantirish tamoyillari, shuningdek, pedagogik yondashuvlar asosida dars jarayonini samarali tashkil etish yo‘llari tahlil etilgan. Bundan tashqari, maqolada fortepiano texnikasining shakllanishiga ta’sir etuvchi psixologik omillar, motivatsiya, shaxsiy yondashuv va individual rivojlanish trayektoriyalarining o‘rni ham alohida e’tiborga olingan. Nazariy qismda ilg‘or xorijiy va mahalliy tajribalar tahlil qilingan, amaliy qismda esa mashg‘ulotlarda qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan aniq usullar, topshiriq turlari va texnik vositalar ishlab chiqilgan.

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system 28-06-2025
  • Read count 5
  • Date of publication 20-06-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages267-274
Ўзбек

Mazkur maqolada fortepiano ijrochiligida qo‘l texnikasini shakllantirish va rivojlantirishning metodik yo‘llari hamda uning nazariy asoslari yoritilgan. Asosan, bolalar musiqa va san’at maktablari o‘quvchilari bilan ishlash jarayonida samarali mashqlar tizimi, texnik komplekslar, motorika va musiqiy ifoda uyg‘unligi asosida ishlov berish usullari ko‘rib chiqilgan. Tadqiqotda qo‘l harakatlarining anatomik-fiziologik xususiyatlari, musiqiy texnikani bosqichma-bosqich rivojlantirish tamoyillari, shuningdek, pedagogik yondashuvlar asosida dars jarayonini samarali tashkil etish yo‘llari tahlil etilgan. Bundan tashqari, maqolada fortepiano texnikasining shakllanishiga ta’sir etuvchi psixologik omillar, motivatsiya, shaxsiy yondashuv va individual rivojlanish trayektoriyalarining o‘rni ham alohida e’tiborga olingan. Nazariy qismda ilg‘or xorijiy va mahalliy tajribalar tahlil qilingan, amaliy qismda esa mashg‘ulotlarda qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan aniq usullar, topshiriq turlari va texnik vositalar ishlab chiqilgan.

Русский

В данной статье освещены методические пути формирования и развития ручной техники в фортепианном исполнении и ее теоретические основы. В основном, в процессе работы с учащимися детских школ музыки и искусства рассмотрены методы обработки на основе эффективной системы упражнений, технических комплексов, сочетания моторики и музыкальной выразительности. В исследовании проанализированы анатомо-физиологические особенности движений рук, принципы поэтапного развития музыкальной техники, а также пути эффективной организации учебного процесса на основе педагогических подходов. Кроме того, в статье особое внимание уделяется психологическим факторам, влияющим на формирование фортепианной техники, роли мотивации, личностного подхода и индивидуальных траекторий развития. В теоретической части проанализирован передовой зарубежный и отечественный опыт, а в практической части разработаны конкретные методы, виды заданий и технические средства, которые могут быть использованы на занятиях.

English

This article highlights the methodological approaches to the formation and development of hand technique in piano performance and its theoretical foundations. Mainly, in the process of working with students of children’s music and art schools, a system of effective exercises, technical complexes, methods of processing based on the combination of motor skills and musical expression are considered. The study analyzes the anatomical and physiological features of hand movements, the principles of the phased development of musical technique, as well as ways to effectively organize the lesson process based on pedagogical approaches. In addition, the article pays special attention to the role of psychological factors influencing the formation of piano technique, motivation, personal approach, and individual development trajectories. In the theoretical part, advanced foreign and domestic experience is analyzed, and in the practical part, specific methods, types of tasks, and technical means that can be used in classes are developed.

Author name position Name of organisation
1 Davronova G.M. “Musiqa ta’limi” kafedrasi v/b dotsenti O‘zbekiston-Finlandiya pedagogika instituti
2 Irisova F.A. Musiqa ta’limi va san’at mutaxassisligi 1-kurs magistranti O‘zbekiston-Finlandiya pedagogika instituti
Name of reference
1 Davronova G.M. Muzika o‘qitish texnologiyalari va loyihalash. Toshkent, 2019. – B. 162.
2 Xolmatov S.X. Fortepiano ijrochiligida texnik mashqlarni samarali bajarish metodlari va ijobiy natijadorligi // ICARHSE xalqaro konferensiya materiallari, – Nyu-York, AQSH, 2022.
3 Zhekova-Stoynova R.S. Methodological Principles of Piano Technique in the Stages of Development // International Journal of Literature and Arts, 2014, 2(5-1). – P. 42-48.
4 Liu K., JiRiGeLa W. Research on Modern Innovation of the Development of Youth Piano Teaching. Advances in Educational Technology and Psychology, 2023, 7(17). – P. 102-110.
5 Трефилова М.Л. Инновационные методы обучения игре на фортепиано // Art Victory. 2022. 24 октября.
6 Xolmatov S.X. Fortepiano cholg‘usida texnik ijrochilik kompetensiyasini mexanizmli takomillashtirish // Образование, наука и инновации в мире. 2024. №1.
7 Xolmatov Sh.X. Fortepiano ijrochiligida innovatsion maxsus mashqlar hamda pedagogik ilmiy-metodlarni rivojlantirish metodikasi. – Termiz, 2023. – B. 17-25.
8 Majidova G.A.Q. Fortepiano ijrochiligi ta’limining hozirgi holati // Science and Education. 2025, 6 (4). – B. 225-231.
9 Davronova G.M. Individual yondoshuvlar asosida musiqa o‘qitish metodikasini takomillashtirish // Musiqa ta’limi va san’atining bugungi globallashuv sharoitida milliy-ijtimoiy ahamiyati: muammo va yechimlar. Konferensiya to‘plami. 2024.
10 https://doi.org/10.5281/zenodo.14406272
11 file:///C:/Users/user/Downloads/38.pdf
Waiting