Аннотация: Қуёш энергияси ёрдамида мева-сабзавотларни қуритиш учун махсус қурилма лойиҳаси яратилди. Унинг иссиқлик хусусиятларини аниқлаш мақсадида иссиқлик баланси тенгламалари асосида ҳисоблаш усули таклиф қилинди. Ҳисоблаш натижалари асосида қурилган қуритгичда амалий тадқиқотлар ўтказилди. Олинган маълумотларни таҳлил қилиш жараёнида сабзавот таркибида сув миқдори 80% дан юқори, мева таркибида эса шакар миқдори кўпроқ эканлиги аниқланди. Қуёш қуритгичи самарадорлигини ошириш ва ундан турли маҳсулотларни қуритишда фойдаланиш имкониятлари ўрганилди.
Усул ва материаллар. Қишлоқ хўжалик маҳсулотлар мева-сабзавотларни қуритишнинг турли усуллари мавжуд. Жумладан қуёш қуритгич қурилмаларида маҳсулотни қуритиш қулай усул ҳисобланади. Экологик жиҳатдан тоза, маҳсулот сифати ва таркибидаги витаминлари сақланиб қолинади. Молиявий жиҳатдан ҳам фойдали ҳисобланади.
Натижалар. Тадқиқот натижаларига кўра қуёш қуритгич қурилманинг иссиқлик баланс тенгламалари ишлаб чиқилди. Қуёш қуритгич иссиқхона қурилмаси икки режимда (иссиқхона ва қуритиш) ишлашга мўлжалланган. Қурилма 15-октябрдан эрта баҳоргача иссиқхона режимида бўлади
Аннотация: Қуёш энергияси ёрдамида мева-сабзавотларни қуритиш учун махсус қурилма лойиҳаси яратилди. Унинг иссиқлик хусусиятларини аниқлаш мақсадида иссиқлик баланси тенгламалари асосида ҳисоблаш усули таклиф қилинди. Ҳисоблаш натижалари асосида қурилган қуритгичда амалий тадқиқотлар ўтказилди. Олинган маълумотларни таҳлил қилиш жараёнида сабзавот таркибида сув миқдори 80% дан юқори, мева таркибида эса шакар миқдори кўпроқ эканлиги аниқланди. Қуёш қуритгичи самарадорлигини ошириш ва ундан турли маҳсулотларни қуритишда фойдаланиш имкониятлари ўрганилди.
Усул ва материаллар. Қишлоқ хўжалик маҳсулотлар мева-сабзавотларни қуритишнинг турли усуллари мавжуд. Жумладан қуёш қуритгич қурилмаларида маҳсулотни қуритиш қулай усул ҳисобланади. Экологик жиҳатдан тоза, маҳсулот сифати ва таркибидаги витаминлари сақланиб қолинади. Молиявий жиҳатдан ҳам фойдали ҳисобланади.
Натижалар. Тадқиқот натижаларига кўра қуёш қуритгич қурилманинг иссиқлик баланс тенгламалари ишлаб чиқилди. Қуёш қуритгич иссиқхона қурилмаси икки режимда (иссиқхона ва қуритиш) ишлашга мўлжалланган. Қурилма 15-октябрдан эрта баҳоргача иссиқхона режимида бўлади
| № | Author name | position | Name of organisation |
|---|---|---|---|
| 1 | Turopova D.. | kichik ilmiy xodim | O'zFA FTI |
| 2 | Turopova A.. | o'qituvchi | Qozog'iston milliy tadqiqot universiteti chirchiq filiali |
| 3 | Shodiyeva D.. | magistr | O'zbMU |
| 4 | Xojiyev D.. | talaba | ToshDTU |
| № | Name of reference |
|---|---|
| 1 | “Мева-сабзавот маҳсулотларини қайта ишлаш ва сақлаш шартлари, усуллари,ҳўл ҳамда қайта ишланган маҳсулотлар ички ва ташқи бозорлар маркетинги” бўйича. Қўлланма Т-2016. |
| 2 | htt://www.mensh.ru/ Сушки СКЛ-15, 30, 45, 90 предназначены для сушки овощей и фр. |
| 3 | Т.Д.Жўраев. Қуёш энергетик қурилмалари. Бухоро-2018. |
| 4 | S.Janjai, B.K.Bala. Solar Drying Technology. Food engineering Reviews 4, 16-54 (2012). |
| 5 | M.Y.H. Othman, K.Sopian. Development of advanced solar assisted drying systems. Renewable Energy.2006 |
| 6 | G.Pirasteh, R.Saidur. A review on development of solar drying applications. Renewable and Sustainable Energy Reviews 2014 |
| 7 | A.A. El-Sebaii, S.M.Shalaby. Solar drying of agricultural products: A review. Renewable and Sustainable Energy Reviews 2012. |
| 8 | Б.Хайриддинов, У.Т.Умаров, В.Д.Ким. Передвижная солнечная сушильная установка “Гелиотехника” халқаро журнали, 2007 №2. |
| 9 | Туропова Д.У., Жураев Э.Т., Саидов Х.Х. Гелиоиссикхонада қуёш энергиясидан фойдаланиш самарадорлиги. Возобновляемы источники энегии: технологии и установки. Материалы конференции НПО “Физика-Солнце” Ан Руз ИМ. С.А.Азимова институт материаловедения. 2017 й. |
| 10 | Туропова Д.У. Қуёш энергияси ёрдамида мева-сабзавотларни қуритиш усуллари ва технологиялари. ЎзР ФА “ХХI аср - интеллектуал ёшлар асри” мавзусидаги Республика илмий ва илмий-амалий анжумани 24.04.2021й. |